Η Παλαιά Φιλαρμονική για τον θάνατο του μουσικολόγου Γιώργου Λεωτσάκου (1935-2024)

Η ΔΕ της Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας με ιδιαίτερη λύπη ανακοινώνει τον θάνατο του μουσικολόγου, μουσικοκριτικού, συγγραφέα και σκαπανέα της Νεοελληνικής Μουσικής Ιστορίας, Γιώργου Λεωτσάκου. Γεννημένος το 1935 στην Αθήνα, ο Γιώργος Λεωτσάκος σπούδασε μουσική στο Ελληνικό Ωδείο και απέκτησε ταυτόχρονα ευρύτατη και ουσιαστική γενική παιδεία. Πολύγλωσσος και οξυδερκής ακολούθησε το δημοσιογραφικό στάδιο αναλαμβάνοντας από το 1959 τις μουσικοκριτικές στήλες σε εφημερίδες, όπως «Η Καθημερινή», «Μεσημβρινή», «Τα Νέα», «Το Βήμα». Παρέμεινε ενεργός ως το 2021 και οι μουσικές κριτικές του έχουν αφήσει εποχή. Παράλληλα με τις μουσικοκριτικές δράσεις του ασχολήθηκε και με τη σύνθεση πρωτοποριακής μουσικής, και το 1962 διακρίθηκε στον διαγωνισμό σύνθεσης που είχε προκηρύξει το Αθηναϊκό Τεχνολογικό Ινστιτούτο του Κωνσταντίνου Δοξιάδη.

Για την Κέρκυρα και για τα Επτάνησα γενικότερα, ο Γιώργος Λεωτσάκος είναι, όμως, πέρα και πάνω από όλα ο άνθρωπος εκείνος που από πολύ νωρίς συνέβαλε όσο κανείς άλλος στην ανάδειξη, προβολή, έρευνα και επαναπροσέγγιση του επτανησιακού μουσικού πολιτισμού τόσο εντός όσο και εκτός Ελλάδος. Ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1970, όταν τα σήμερα ακμάζοντα πανεπιστημιακά Τμήματα Μουσικών Σπουδών δεν υπήρχαν καν στους κρατικούς σχεδιασμούς και η πρωτογενής έρευνα για τη μουσική του τόπου μας απείχε πολύ από το να έχει τη σημερινή ακαδημαϊκά θεσμοθετημένη ανάπτυξή της, ο Γιώργος Λεωτσάκος τόλμησε να πραγματοποιήσει επιτόπιες έρευνες και αργά, αλλά σταθερά, να αναδεικνύει και συχνά να μας ξανασυστήνει έργα και συνθέτες της Επτανήσου, ακολουθώντας τον δύσκολο δρόμο που είχε δείξει νωρίτερα ο πρόωρα χαμένος Κερκυραίος μουσικολόγος Σπύρος Μοτσενίγος (1911-1970).

Οι εργασίες του Λεωτσάκου για τον Νικόλαο Χαλικιόπουλο Μάντζαρο τη δεκαετία του 1980 άνοιξαν τον δρόμο για να ξαναγνωρίσουμε τον Εθνικό μας συνθέτη, ο οποίος μέχρι τον θάνατό του το 1872 υπήρξε η κινητήρια δύναμη και της Παλαιάς Φιλαρμονικής.Η έκδοση από τον Λεωτσάκο των σχολιασμένων απομνημονευμάτων και της εργογραφίας του Παύλου Καρρέρ το 2003 συνεχίζει να είναι ένας μοναδικός θησαυρός γνώσεων και πηγή αναφοράς για τους ερευνητές της μουσικής των Επτανήσων. Η ογκώδης και επιβλητική μονογραφία του για τον Σπύρο Σαμάρα (2012) συνεχίζει να είναι ανυπέρβλητη και να μας επισημαίνει πέρα από κάθε αμφιβολία τη σημασία της προσωπικότητας και του έργου του Επίτιμου Καλλιτεχνικού Διευθυντή της Παλαιάς Φιλαρμονικής. Και αυτά είναι μόνο μερικά από τα κομβικής σημασίας μουσικολογικά πονήματα του εκλιπόντος, τα οποία κοσμούν την ελληνική μουσικολογία.

Ο Γιώργος Λεωτσάκος υπήρξε σταθερός φίλος και θερμός υποστηρικτής της Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας. Η Παλαιά Φιλαρμονική είχε πολλάκις φιλοξενήσει τον Γιώργο Λεωτσάκο με αφορμή συναυλίες ή παραστάσεις που διοργάνωνε, αλλά και επικουρήσει ποικιλοτρόπως το ερευνητικό έργο του. Ο εκλιπών είχε τιμήσει το βήμα των διαλέξεων που διοργανώνει η Φιλαρμονική μας και είχε δημοσιεύσει βαρυσήμαντο κείμενο στον τιμητικό για τον Σπύρο Σαμάρα τόμο που εξέδωσε η Παλαιά το 2011.

Η ΔΕ της Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας, τιμώντας τη μνήμη και την κομβική προσφορά του Γιώργου Λεωτσάκου στη μουσική αυτοσυνειδησία μας, αποφάσισε να κηρύξει τριήμερο πένθος από τις 16 έως τις 18 Αυγούστου 2024, καθώς και να καταθέσει στεφάνι στην κηδεία του (17.8.2024).

Το έργο του Γιώργου Λεωτσάκου θα παραμείνει εις το διηνεκές ως σημείο αναφοράς, ιδιαιτέρως σε ό,τι αφορά τη μουσική των Επτανήσων, και είμαστε βέβαιοι, ότι ο εκλιπών έφυγε με τη σιγουριά ότι οι ερευνητικοί κόποι του έχουν ήδη αποδώσει εξαιρετικούς καρπούς και έχουν δημιουργήσει ουκ ολίγους αφοσιωμένους συνεχιστές. Αιωνία η μνήμη αυτού!